Nebi s.a.a hilafetin şura ile olduğunu mu söylemiştir?

BİSMİLLAHİR RAHMANİR RAHİM
HAMD OLSUN ALEMLERİN RABBİNE
VE SELAM OLSUN MEVLAMIZ MUHAMMEDE VE TERTEMİZ EHLİ BEYTİNE

malum olduğu üzere imamet İslam (Şia) dininin esaslarından birisidir. müslümanlar (şiiler) imametin nass ile olduğuna, diğer din ve fırka mensupları ise şura ile olduğuna inanmaktadırlar. müslümanlar (şiiler) imametin nass ile olduğuna dair Kur’an ve Sünnetten bir çok delil ortaya koymuşturlar. işte bundan dolayı diğer fırka mensupları da müslümanların (şiilerin) kendi kaynaklarından imametin şura ile olduğunu ıspat etmeye çalışmaktadırlar. bu konuda çaba sarf edenlerden birisi Ahmed el-Katib adlı şahıstır. O, “Şia’da siyasal düşüncenin gelişimi” adlı kitabında Şeyh Saduk r.a’ın “Uyunu ahbar er-Rıza a.s” kitabında rivayet ettiği bir hadisi imametin şura ile olduğuna delil getirerek şöyle demektedir:

Şeyh Saduk “Uyunu Ahbarı Rıza” kitabında şöyle rivayet etmiştir:

imam Rıza’nın, babası kazımdan, babası caferden, babası bakırdan, babası seccaddan, babası hüseyinden rivayet edildiğinde göre resulullah dedi ki; “kim size gelir, cemaati bölmek ister, ümmetin idaresini gasp etmek ve şura olmadan başa geçmek isterse onu öldürünüz. çünkü Allah buna izin vermiştir.”

şüphenin cevabı: biz burada ilk önce Ahmed el-Katib’in delil getirdiği rivayetin aslını ve çevirisini sunacak, daha sonra ise hadisin sıhhat durumunu hakkında bilgi vereceğiz.

bize karşı delil getirilen bu hadisi Şeyh Saduk r.a “Uyunu ahbar er-Rıza a.s” adlı kitabında şöyle rivayet etmektedir:

وباسناده [حدثنا محمد بن عمر بن محمد بن سلم بن البراء الجعابي قال حدثني أبو محمد الحسن بن عبد الله بن محمد بن العباس الرازي التميمي قال حدثني سيدي علي بن موسى الرضا عليه السلام قال حدثني أبي موسى بن جعفر قال حدثني أبي محمد بن علي قال حدثني أبي علي بن الحسين قال حدثني أبي الحسين بن علي قال حدثني أبي علي بن أبي طالب عليه السلام قال قال رسول الله ص] عن النبي (ص)، قال: من جاءكم يريد أن يفرق الجماعة ويغصب الأمة أمرها ويتولى من غير مشورة فاقتلوه، فإن الله عز وجل قد أذن ذلك.
ve aynı sened ile [bana Muhammed b. Ömer anlattı, dedi ki: bana Hasan b. Abdullah er-Razi et-Temimi anlattı, dedi ki: bana efendim Ali b. Musa er-Rıza a.s anlattı, dedi ki:] Rasulullah s.a.a dedi ki: “kim size gelip cemaati bölmek, ümmetin idaresini gasp etmek ve şura olmadan başa geçmek isterse onu öldürünüz. çünkü Allah buna izin vermiştir.”

Şeyh Saduk r.a, “Uyunu ahbar er-Rıza a.s”, 2/62, bab 31, hadis 254

öncelikle şunu belirtmemiz gerekir ki, bu rivayetin senedinde nüshaların çoğaltılması zamanı hata yapılmış ve senedden ravilerin birisi yani Hasan b. Abdullah er-Razi et-Temimi’nin babası Abdullah er-Razi et-Temimi düşmüştür. çünkü imam Ali er-Rıza a.s’dan rivayet eden ve imam a.s’dan dinlediği hadisleri bir nüsha olarak kayıt eden kişi Abdullah er-Razi et-Temimi’dir onun oğlu Hasan değil. rical alimi Necaşi r.a Abdullah er-Razi et-Temimi’nin biografisinde diyor ki:

عبد الله بن محمد بن علي بن العباس بن هارون التميمي الرازي :  له نسخة عن الرضا عليه السلام .  أخبرنا أبو الحسين محمد بن عثمان النصيبي قال حدثنا أبو بكر محمد بن عمر قال حدثنا أبو محمد الحسن بن عبد الله بن محمد بن العباس قال حدثنا أبي قال حدثنا علي بن موسى الرضا عليه السلام .:
Abdullah b. Muhammed b. Ali b. Abbas b. Harun et-Temimi er-Razi: onun er-Rıza (imam Ali er-Rıza a.s)‘dan rivayet ettiği bir nüshası vardır. bu nüshayı bana Muhammed b. Osman en-Nuseybi haber verdi dedi ki: bana Muhammed b. Ömer anlattı, dedi ki: bana Hasan b. Abdullah b. Muhammed anlattı, dedi ki: bana bababm anlattı, dedi ki: bana Ali b. Musa er-Rıza a.s anlattı:

Necaşi r.a, “Rical”, sayfa 228, 603-cü ravi

görüldüğü gibi imam Ali er-Rıza a.s’dan rivayet nüshası olan şahıs Abdullah er-Razi et-Temimi’dir ve bu nüshayı Abdullah er-Razi et-Temimi’den oğlu Hasan rivayet etmiştir. yani yukarıda “Uyun” kitabındaki senedde ravi Hasan ile imam Ali er-Rıza a.s arasında Hasan’ın babası Abdullah er-Razi et-Temimi vardır.

ikinci olarak, bu hadisin senedi zayıftır. çünkü hem nüshanın sahibi olan Abdullah b. Muhammed er-Razi et-Temimi ve hem de oğlu Hasan meçhuldürler. Abdullah b. Muhammed er-Razi hakkında Şeyh Cevheri diyor ki:

عبد الله بن محمد بن علي بن العباس: بن هارون التميمي الرازي له نسخة عن الرضا (ع) قاله النجاشي – مجهول
Abdullah b. Muhammed b. Ali b. Abbas b. Harun et-Temimi er-Razi: Necaşi onun er-Rıza (imam Ali er-Rıza a.s)‘dan rivayet ettiği bir nüshası olduğunu demiştir, meçhuldür.

Şeyh Cevheri, “Müfid min Mucem ricalil hadis”, sayfa 347, 7135-ci ravi

Abdullah er-Razi et-Temimi’nin oğlu Hasan’a gelince, o hiç bir rical kitabında hakkında bilgi olmayan, hiç bir rical kitabında adı geçmeyen birisidir. Şeyh Şahrudi onun hakkında diyor ki:

الحسن بن عبد الله بن محمد بن العباس، أبو محمد الرازي التميمي: لم يذكروه
Hasan b. Abdullah b. Muhammed b. Abbas, Ebu Muhammed er-Razi et-Temimi: (rical kitaplarında) zikr edilmemiştir.

Şeyh Şahrudi, “Müstedrekat ilmur ricalil hadis”, 2/424, 3648-ci ravi

velhamdulillahi Rabbil alemin.