Gadiri Hum bayramı | عيد غدير

BİSMİLLAHİR RAHMANİR RAHİM
HAMD OLSUN ALEMLERİN RABBİNE
VE SELAM OLSUN MEVLAMIZ MUHAMMEDE VE TERTEMİZ EHLİ BEYTİNE

bilindiği gibi İslam dininde 4 bayram vardır. bunlar Ramazan bayramı, Kurban bayramı, Gadiri Hum bayramı ve Cuma günleridir. Gadiri Hum günü Nebi s.a.a Hz. Ali a.s’ı halife tayin ettikten sonra müslümanlar hepsi Hz. Ali a.s’ı tebrik etmiş ve bu olayı kutlamıştırlar. o günden sonra da her yılın Gadiri Hum günü Ehli Beyt a.s ve müslümanlar bu bayramı kutlamıştırlar. Fakat nasibiler her hususta olduğu gibi bu hususta da müslümanlara muhalefet etmiş ve Gadiri Hum bayramının bidat olduğunu idda etmiştirler. Nasibilerin saptırıcılarından olan tarihçi Markizi bu konuda diyor ki:

عيد الغدير لم يكن عيدا مشروعا ولا عمله أحد من سالف الأمة المقتدى بهم ، وأول ما عرف في الاسلام بالعراق أيام معز الدولة علي بن بويه فإنه أحدثه سنة 352 فاتخذه الشيعة من حينئذ عيدا
Gadir bayramı şer’i bir bayram değildir ve mutekaddim selef imamlarından da hiç kimse bugünü bayram olarak kutlamamıştır. Bugün, İslam aleminde ilk önce Muizzuddevle Ali b. Buye’nin zamanında İrak’ta bayram olarak tanındı. Zira o bu bayramı 352 yılında icat etti ve o zamandan bu yana Şia o günü bayram olarak kutlamaya başladı.

Markizi, “el-Hutat”, 2/222

aynı iddalar diğer nasibi tarihçileri Nuveyri ve ibni Kesir (bkz: ibni Kesir, “el-Bidaye ven Nihaye”, 15/261) tarafından da dile getirmiştirler. Görüldüğü gibi nasibiler Gadir bayramını Buveyhi şahlarından Muizzuddevle’ye dayandırmakta ve 352 yılında onun tarafından icad edildiğini idda etmektedirler. Hakikatte ise Gadiri Hum bayramının Kurban ve Ramazan bayramları gibi bir bayram olması Sünnet ile sabittir. fakat biz burada sünnetten bu bayramın delilini vermek yerine nasibilerin iddalarına cevap vereceğiz.

görüldüğü gibi nasibiler Gadiri Hum bayramını ilk defa 352 yılında Buveyhi şahlarından Muizzuddevle’nin icad ettiğini idda etmektedirler. biz burada inşaAllah hicri 352 yılından önce vefat etmiş alimlerin kitaplarından Gadiri Hum bayramı hakkındaki hadisleri aktaracağız. bakalım, hicri 352 yılında ortaya atıldığı idda edilen Gadiri Hum bayramı hakkında hicri 352 yılından önce vefat etmiş alimlerin aktardığı hadisler ortaya konulunca nasibilerin iddaları ne olacak.

resimde gördüğünüz Şii ve Sünnilerin güvenilirliği hususunda ittifak ettikleri Sikatul İslam (İslam’ın güvenci) Şeyh Kuleyni r.a’ın “el-Kafi” kitabıdır, işaretlediğim yerde şu ifadeler var:

علي بن إبراهيم، عن أبيه، عن القاسم بن يحيى، عن جده الحسن بن راشد، عن أبي عبدالله (ع) قال: قلت: جعلت فداك للمسلمين عيد غير العيدين؟ قال:  نعم يا حسن أعظمهما وأشرفهما، قلت: وأي يوم هو؟ قال: هو يوم نصب أميرالمؤمنين صلوات الله وسلامه عليه فيه علما للناس، قلت: جعلت فداك وما ينبغي لنا أن نصنع فيه؟ قال: تصومه يا حسن وتكثر الصلاة على محمد وآله وتبرء إلى الله ممن ظلمهم فإن الانبياء صلوات الله عليهم كانت تأمر الاوصياء باليوم الذي كان يقام فيه الوصي أن يتخذ عيدا، قال: قلت: فما لمن صامه؟ قال: صيام ستين شهرا، ولا تدع صيام يوم سبع و عشرين من رجب فإنه هو اليوم الذي نزلت فيه النبوة على محمد (صلى الله عليه وآله) وثوابه مثل ستين شهرا لكم
Ali b. İbrahim bana babasından, o Kasım b. Yahya’dan, o ceddi Hasan b. Raşid’den anlattı, dedi ki: Ebu Abdullah (imam Cafer es-Sadık a.s)’a dedim ki: “Size feda olayım Müslümanların Ramazan ve Kurban bayramından gayri bayramı var mıdır?” imam a.s dedi ki: “Evet, ey Hasan, onlardan daha büyük ve daha şerefli bayram vardır.” dedim ki: “O bayram hangi gündür?” dedi ki: “Hazreti Ali’nin halka imam olarak tayin edildiği gündür” dedim ki: “Sana feda olayım, o günde bizler ne yapmalıyız?” dedi ki: “Ey Hasan, O günde oruç tutarsın, Muhammed’e ve Ehl-i Beytine çokça salavat getirirsin ve onlara zulüm edenlerden Allah’a teberri edersin. Çünkü bütün peygamberler halka vasilerini tayin ettikleri günü bayram yapmalarını emrediyorlardı.” dedim ki: “O günde oruç tutanın mükafatı nedir?” dedi ki: “O günde oruç tutana altmış ay oruç tutanın sevabı verilir.”

سهل بن زياد، عن عبدالرحمن بن سالم، عن أبيه قال: سألت أبا عبدالله  (ع) هل للمسلمين عيد غير يوم الجمعة والاضحى والفطر؟ قال: نعم أعظمها حرمة قلت، وأي عيد هو جعلت فداك؟ قال: اليوم الذي نصب فيه رسول الله (صلى الله عليه وآله) أمير المؤمنين (عليه السلام) وقال: من كنت مولاه فعلي مولاه، قلت: وأي يوم هو؟ قال:  وما تصنع باليوم إن السنة تدور ولكنه يوم ثمانيه عشر من ذي الحجة، فقلت:  وما ينبغي لنا أن نفعل في ذلك اليوم؟ قال: تذكرون الله عز ذكره فيه بالصيام والعبادة والذكر لمحمد وآل محمد فإن رسول الله (صلى الله عليه وآله) أوصى أميرالمؤمنين (ع) أن يتخذ ذلك اليوم عيدا وكذلك كانت الانبياء (عليهم السلام) تفعل كانوا يوصون أوصيائهم بذلك فيتخذونه عيدا
ashabımızdan bir gurubu bana Sehl b. Ziyad’dan, o Abdurrahman b. Salim’den, o da babasından anlattı, dedi ki: Ebu Abdullah (imam Cafer es-Sadık a.s)’a şöyle sordum: “Müslümanların Cuma, kurban ve Fıtır bayramlarından gayri bir bayramları var mıdır?” imam a.s dedi ki: “Evet ihtiramı daha fazla olan bir bayram vardır.” dedim ki: “Sana feda olayım o hangi bayramdır?” imam a.s dedi ki: “Hz. Resulullah’ın “Ben kimin mevlasıysam Ali de onun mevlasıdır” diyerek Müminlerin Emiri (imam Ali a.s)‘ı halife olarak tayin ettiği gündür.” dedim ki: “O gün hangi gündür?” dedi ki: “Hangi gün olduğunu ne yapacaksın yıl değişmektedir, ancak o gün Zilhicce ayının 18’i idi.” dedim ki: “O günde ne yapmamız gerekir?” dedi ki: “O günde oruç tutarak, ibadet ederek Allah’ı anın ve Muhammed’e ve Ehli Beyt’ine salavat getirin. Zira Rasulullah Müminlerin Emiri (imam Ali a.s)’a bu günü bayram yapmasını emretmiştir. Geçen Peygamberler a.s de vasilerini tayin ettiklerinde o günü bayram yapmalarını emrederlerdi.”

Kuleyni r.a, “el-Kafi”, 4/90, Oruç kitabı, Sefer babları, bab 16, hadis 6610 ve 6612

bu hadislerden birincisini (Hasan b. Raşid’in imam Cafer es-Sadık a.s’dan olan rivayetini) Şeyh Saduk r.a “Fakih”, 2/60, Oruç kitabı, bab 5, hadis 1816‘da kendi senedi ile Hasan b. Raşid’den ve yine “Sevabul Amel”, sayfa 74-75’de 2 değişik sened ile Hasan b. Raşid’den ve o da imam Cafer es-Sadık a.s’dan; Şeyh Tusi r.a “Tehzib”, 4/325’de Kuleyni r.a’dan naklen rivayet etmiştir ki, bu da toplamda hadisin 3 senedi (Kuleyni’nin 1 senedi + Saduk’un “Fakih” ve “Sevabul Amel” kitaplarındaki 1 senedi + Saduk’un “Sevabul Amel” kitabındaki 1 senedi) olduğu demektir. senedlerin sıhhat durumuna gelince, Saduk r.a’ın “Sevabul Amel” kitabındaki 1 senedi zayıftır çünkü bu senedde Ali b. Süleyman b. Yusuf adlı ravi meçhuldür. Kuleyni r.a’ın “el-Kafi”deki senedi ise sahihtir. şimdi Kuleyni’nin senedi hakkında Şeyh Müslim ed-Daveri’ye sorduğum soruyu ve Şeyh’in verdiği cevabı paylaşıyorum:

resimde gördüğünüz Şeyh Müslim ed-Daveri’ye gönderdiğim soru ve Şeyh’in cevabıdır, cevabın çevrisini veriyorum:

بسمه تعالى
نعم السند معتبر
Allah Teala’nın adı ile. evet, sened muteberdir.

sonuncu (3-cü) yani Şeyh Saduk r.a’ın “Fakih” ve “Sevabul Amel” kitaplarındaki senede gelince, bu sened de muttasıl (kesintisiz)’dir ve senedde bulunan tüm raviler sika (güvenilir)’dirler. yani bu hadis Kasım b. Yahya adlı raviden itibaren 3 farklı sened ile gelmektedir. bunlardan ikisi (“el-Kafi”deki 1 sened ve “Fakih” ile “Sevabul Amel” kitaplarındaki 1 sened) sahih, birisi (“Sevabul Amel”deki 1 sened) ise zayıftır.

2-ci (Abdurrahman b. Salim’in babasından olan) hadis ise zayıftır. çünkü hadisin senedinde kırmızı ile işaretlediğim ve cerh edilmiş bir ravi olan Sehl b. Ziyad vardır. fakat yukarıda aktardığımız Hasan b. Raşid hadisi ile bu hadisin metni aynıdır. Hasan b. Raşid’in hadisi de sahih olduğundan bu hadisin şahididir ve buna esasen bu hadisin de metni muteberdir.

konuyu uzatmamak için Gadiri Hum bayramı hakkında mevcut olan diğer hadis ve rivayetleri paylaşmıyoruz. aktardığımız 2 hadisi ise Kuleyni, Saduk ve Tusi r.a rivayet etmiştirler. bu 3 hadis aliminden Kuleyni, hicretin 329-cu yılında vefat etmiştir. nasibiler ise Gadiri Hum bayramını Buveyhi şahlarından Muizzuddevle’nin hicri 352-ci yılda ortaya attığını idda etmektedirler. peki o zaman 329-cu yılda vefat eden Kuleyni r.a 352-ci yılda yani ölümünden 23 yıl sonra “ortaya çıkmış” bir bayramı nasıl rivayet etmektedir?

tüm müslüman kardeşlerimizin bayramını tebrik ediyoruz, Rabbim bizleri gerçek İslam dini olan Ehli Beyt a.s velayetinden ayırmasın.