Tathir ayet | آية تطهير

BİSMİLLAHİR RAHMANİR RAHİM
HAMD OLSUN ALEMLERİN RABBİNE
VE SELAM OLSUN MEVLAMIZ MUHAMMEDE VE TERTEMİZ EHLİ BEYTİNE

bundan sonra… Tathir ayeti dediğimiz Ahzab suresinin 33-cü ayeti Ehli Beyt imamlarının a.s şianın inandığı gibi her türlü çirk ve pislikten uzak olup tertemiz olduklarına açık nasstır. Fakat hadis ve sünnetten, tefsirden bihaber olan (her ne kadar alim diye bilinseler bile) cahil kimseler bu ayetin Ehli Beyt imamları a.s hakkında olmadığını idda etmektedirler. açıktır ki, onların iddaları hiç bir şey ifade etmemektedir. Zira her idda ancak delile dayandığı sürece önem taşır, onların ise ellerinde hiç bir delil yoktur.

Biz geçen yazılarımzda bu cahil ve İslam düşmanı kimselere kendi taifelerinin büyük alimlerinin beyanları ile cevap vermiştik, bu çalışmamızda ise ayetin tefsiri hakkında Şia ve Sünni kaynaklarının ittifak ile ve sahih senedlerle Ehli Beyt imamları a.s ve sahabelerden r.a rivayet ettiği hadisleri aktaracağız.

1. Şia kaynaklı hadisler: şia kaynaklarında ayetin tefsiri ile ilgili Ehli Beyt imamlarından a.s bu konuda bir çok hadis rivayet edilmiştir. biz inşaAllah burada onlardan bir kaçını zikredeceğiz.

resimde gördüğünüz Şii ve Sünnilerin güvenilirliği hususunda ittifak ettikleri Sikatul İslam (İslam’ın güvenci) Şeyh Kuleyni r.a’ın “el-Kafi” kitabıdır, işaretlediğim yerde şu ifadeler var:

علي بن إبراهيم، عن محمد بن عيسى، عن يونس وعلي بن محمد، عن سهل ابن زياد أبي سعيد، عن محمد بن عيسى، عن يونس، عن ابن مسكان، عن أبي بصير قال: قال أبي عبدالله (عليه السلام): لكن الله عزوجل أنزله في كتابة تصديقا لنبيه (صلى الله عليه وآله) ” إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت ويطهركم تطهيرا (1) ” فكان علي والحسن والحسين وفاطمة (عليهم السلام)، فأدخلهم رسول الله (صلى الله عليه وآله) تحت الكساء في بيت أم سلمة، ثم قال:    اللهم إن لكل نبي أهلا وثقلا وهؤلاء أهل بيتي وثقلي، فقالت ام سلمة: ألست من أهلك؟ فقال: إنك إلى خير ولكن هؤلاء أهلي وثقلي
Ali b. İbrahim bana Muhammed b. İsa’dan, o Yunus’dan ve yine Ali b. Muhammed bana Sehl b. Ziyad’dan, o Muhammed b. İsa’dan, o Yunus’dan, o ibni Muskan’dan, o Ebu Basir’den şöyle rivayet etti: Ebu Abdullah (imam Cafer es-Sadık a.s) dedi ki: “Allah Azze ve Celle, Nebi s.a.a’i tasdik etmek maksadıyla kitabında şöyle buyurmuştur: “Ancak ve ancak Allah, Ey! Ehl-i Beyt, sizden her çeşit pisliği, suçu gidermek ve sizi tam bir temizlikle tertemiz bir hale getirmek diler.” (Ahzab, 33) Rasulullah s.a.a Ali, Hasan, Hüseyin ve Fatıma’yı, Ümmü Seleme’nin evinde bir örtünün altına koydu, sonra şöyle buyurdu: «Allah’ım! Her peygamberin bir ailesi ve yakınları vardır. Benim yakınlarım ve ailem de bunlardır.» Ümmü Seleme dedi ki: “Ben senin ehlin değil miyim?” Rasulullah s.a.a dedi ki: «Sen mutlaka hayırlı bir makama sahipsin; fakat benim ehlim ve yakınlarım bunlardır.»

Kuleyni r.a, “el-Kafi”, 1/172, hadis 1

Kuleyni r.a bu hadisi 3 sened ile rivayet etmiştir. senedlerden ikincisi ravi Sehl b. Ziyad sebebinden zayıftır, birinci ve üçüncü senedler ise sahih, ravileri sika (güvenilir) ve muttasıldırlar. Şeyhul İslam Allame II Meclisi r.a “el-Kafi” şerhinde bu hadis hakkında diyor ki:

الحديث الأول: صحيح بسنديه
1-ci hadis: senedleri sahih’tir.

II Meclisi r.a, “Miratul Ukul”, 3/213

ayetin tefsiri hakkında bir başka hadisi ise Şeyh Saduk r.a “Emali” kitabında rivayet etmektedir, Şeyh r.a diyor ki:

حدثنا أبي (رضي الله عنه)، قال: حدثنا علي بن إبراهيم، عن أبيه، عن الحسين بن يزيد النوفلي، عن إسماعيل بن أبي زياد السكوني، عن الصادق جعفر بن محمد، عن أبيه، عن آبائه (عليهم السلام)، قال: كان النبي (صلى الله عليه وآله) يقف عند طلوع كل فجر على باب علي وفاطمة (عليهما السلام)، فيقول: الحمد لله المحسن المجمل المنعم المفضل، الذي بنعمته تتم الصالحات، سمع سامع بحمد الله ونعمته وحسن بلائه عندنا (2)، نعوذ بالله من النار، نعوذ بالله من صباح النار، نعوذ بالله من مساء النار، الصلاة يا أهل البيت (إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت ويطهركم تطهيرا)
bana babam r.a anlattı, dedi ki: Ali b. İbrahim bana babasından, o Hüseyin b. Yezid en-Nevfeli’den, o İsmail b. Ebi Ziyad es-Sekuni’den, o Cafer b. Muhammed es-Sadık’dan, o babası (imam Bakır)’dan, o da atalarından (hepsine selam olsun) şöyle rivayet etmiştir: “Nebi s.a.a her gün fec vakti Ali ve Fatıma’nın (ikisinede selam olsun) kapısı yanında durarak şöyle derdi: “… namaza ey Ehli Beyt! (sonra şu ayeti okurdu) “Ancak ve ancak Allah, Ey! Ehl-i Beyt, sizden her çeşit pisliği, suçu gidermek ve sizi tam bir temizlikle tertemiz bir hale getirmek diler” (Ahzab, 33)”

Şeyh Saduk r.a, “Emali”, sayfa 208, hadis 14

önceki hadis gibi bu hadisin de isnadı muttasıl ve tüm ravileri sika (güvenilir)’dirler. Hadisin sıhhatini alimlerimize soru şeklinde gönderdik, inşaAllah cevabı alınca hemen ekleyeceğiz.

yine bu konudaki bir diğer hadisi Şeyh Saduk r.a “Uyunu ahbar er-Rıza a.s” kitabında sahih senedle imam Rıza a.s’dan rivayet etmektedir. “Uyun” kitabından hadisin aslı ve çevirisi:

حدثنا علي بن الحسين بن شاذويه المؤدب و جعفر بنمحمد بن مسرور رضي الله عنهما قالا حدثنا محمد بن عبد الله بن جعفر الحميري عنأبيه عن الريان بن الصلت قال
فقال المأمونمن العترة الطاهرة فقال الرضا ( ع ) الذين وصفهم الله في كتابه فقال عز و جل إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَ يُطَهِّرَكُمْتَطْهِيراً و هم الذين قال رسول الله ( ص ) إني مخلف فيكم الثقلين كتاب الله و عترتيأهل بيتي ألا و إنهما لن يفترقا حتى يردا علي الحوض فانظروا كيف تخلفون فيهما أيهاالناس لا تعلموهم فإنهم أعلم منكم
bana Ali b. Hüseyin b. Şevzeb el-Mevdub ve Cafer b. Muhammed b. Mesrur r.a anlattılar, dediler ki: bize Muhammed b. Abdullah b. Cafer el-Himyeri babasından, o da Reyyan b. Salt’dan şöyle anlattı: Memun imam Rıza a.s’a dedi ki: “tertemiz itret kimlerdir?” imam a.s buyurdu ki: “Onlar Allah-u Teala’nın kendi kitabında şu şekilde vasfettiği kimselerdir: “Ancak ve ancak Allah, Ey! Ehl-i Beyt, sizden her çeşit pisliği, suçu gidermek ve sizi tam bir temizlikle tertemiz bir hale getirmek diler.” (Ahzab, 33). yine onlar, Rasulullah s.a.a’in haklarında şu şekilde buyurduğu kimselerdir: “Ben aranızda iki ağır emanet bırakıyorum; Allah’ın kitabı ve itretim olan Ehl-i Beyt’imi. Bilesiniz ki bu ikisi, havuzun başında bana gelinceye dek birbirlerinden ayrılmazlar. Öyleyse benden sonra bu ikisi hakkında nasıl davranacağınıza dikkat edin. ey insanlar! Onlara bir şey öğretmeye kalkışmayın. Zira onlar, sizden daha alimdirler.”

Şeyh Saduk r.a, “Uyunu Ahbar er-Rıza a.s”, sayfa 229, bab 23, hadis 1

bunlar Tathir ayetinin tefsiri ile ilgili şia kaynaklarında geçen sahih hadislerden bir kaçıdır. Burada zikrettiklerimizden başka Ali b. İbrahim el-Kummi, Şeyh Tusi ve diğer muhaddislerimizin rivayet ettikleri de vardır, fakat sözü fazla uzatmak istemedik.

2. Sünni kaynaklı hadisler: ehli sünnet alimlerinden Müslim, Tirmizi ve Nesai gibi kutubi sitte imamları başta olmak üzere bir çoğu ayetin tefsiri hakkında Aişe, müminlerin annesi Ümmü Seleme, ibni Abbas ve Ebu Said el-Hudri başta olmak üzere bir çok sahabeden hadisler rivayet etmiştirler. ehli sünnet müfessiri Taberi bu hadislerin her birisini kendi tefsirinde değişik senedlerle rivayet ettiğinden önce hadisleri onun kitabından aktaracak, daha sonra diğer kaynaklara işaret edeceğiz.

resimde gördüğünüz ehli sünnet hadis, tefsir ve tarih alimi Ebu Cafer et-Taberi’nin “Camiul Beyan” adlı tefsiridir, işaretlediğim yerde şu ifadeler var:

اختلف أهل التأويل في الذين عنوا بقوله ( أهل البيت ) فقال بعضهم : عني به رسول الله – صلى الله عليه وسلم – وعلي وفاطمة والحسن والحسين رضوان الله عليهم
ehli tevil ayetteki (Ehli Beyt) sözü hakkında ihtilaf etmiştirler. onlardan bazıları “Ehli Beyt Rasulullah s.a.a, Ali, Fatıma, Hasan ve Hüseyin r.a’dir” demiştirler.

ذكر من قال ذلك
bunu söyleyenler:

حدثني محمد بن المثنى قال : ثنا بكر بن يحيى بن زبان العنزي قال : ثنا مندل ، عن الأعمش ، عن عطية ، عن أبي سعيد الخدري قال : قال رسول الله – صلى الله عليه وسلم – : ” نزلت هذه الآية في خمسة : في وفي علي رضي الله عنه وحسن رضي الله عنه وحسين رضي الله عنه وفاطمة رضي الله عنها : ( إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت ويطهركم تطهيرا )
…Ebu Said el-Hudri r.a dedi ki: “Ancak ve ancak Allah, ey Ehl-i Beyt, sizden her çeşit pisliği, suçu gidermek ve sizi tam bir temizlikle tertemiz bir hale getirmek diler.” ayeti 5 kişi hakkında inmiştir. bunlar Rasulullah s.a.a, Ali, Fatıma, Hasan ve Hüseyindir.

حدثنا ابن وكيع قال : ثنا محمد بن بشر ، عن زكريا ، عن مصعب بن شيبة ، عن صفية بنت شيبة قالت : قالت عائشة : خرج النبي – صلى الله عليه وسلم – ذات غداة ، وعليه مرط مرجل من شعر أسود ، فجاء الحسن ، فأدخله معه ثم قال : ( إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت ويطهركم تطهيرا )
…Âişe şunları söyledi: Nebi s.a.a üzerinde siyah yünden ma’mul na­kışlı bir örtü olduğu halde sabahlayın (evden) çıktı. Derken Hasan b. Ali geldi. Onu örtünün içine aldı, sonra Hüseyn geldi, o da beraberinde girdi. Sonra Fatıma geldi. Onuda içeri aldı. Sonra Ali geldi. Onu da içeri aldı. Sonra: “Ancak ve ancak Allah, ey Ehl-i Beyt, sizden her çeşit pisliği, suçu gidermek ve sizi tam bir temizlikle tertemiz bir hale getirmek diler.” ayetini okudu.

حدثنا ابن وكيع قال : ثنا محمد بن بكر ، عن حماد بن سلمة ، عن علي بن زيد ، عن أنس أن النبي – صلى الله عليه وسلم – كان يمر ببيت فاطمة ستة أشهر ، كلما خرج إلى الصلاة فيقول : ” الصلاة أهل البيت ( إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت ويطهركم تطهيرا )
…Enes b. Malik dedi ki: Nebi s.a.a sabah namazına çıktığı zaman altı ay kadar Fatıma’nın kapısına uğrar ve: “Ey ehli beyt haydin namaza!” der, Ahzab suresi 33-cü ayetinin son kısmını okurdu.

حدثني موسى بن عبد الرحمن المسروقي قال : ثنا يحيى بن إبراهيم بن سويد النخعي ، عن هلال ، يعني ابن مقلاص ، عن زبيد ، عن شهر بن حوشب ، عن أم سلمة قالت : كان النبي – صلى الله عليه وسلم – عندي ، وعلي وفاطمة والحسن والحسين ، فجعلت لهم خزيرة ، فأكلوا وناموا ، وغطى عليهم عباءة أو قطيفة ، ثم قال : اللهم هؤلاء أهل بيتي ، أذهب عنهم الرجس وطهرهم تطهيرا
…Ümmü Selemeden r.a: Nebi s.a.a Ali, Fatıma, Hasan ve Hüseyin’i bir örtü ile örttü ve şöyle duâ etti: “Allah’ım bunlar benim ehli beytimdir. Bunlardan pislik ve kötülükleri gider ve onları tertemiz eyle.”

حدثنا ابن وكيع قال : ثنا أبو نعيم قال : ثنا يونس بن أبي إسحاق قال : أخبرني أبو داود ، عن أبي الحمراء قال : رابطت المدينة سبعة أشهر على عهد النبي – صلى الله عليه وسلم – ، قال : رأيت النبي – صلى الله عليه وسلم – إذا طلع الفجر ، جاء إلى باب علي وفاطمة ، فقال : ” الصلاة الصلاة “  إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت ويطهركم تطهيرا
…Ebu Hamra dedi ki: ben Medinede Nebi’nin s.a.a 7 ay boyunca sabah namazına çıkarken Fatımanın evinə uğradığını “namaza” dediğini ve “Ancak ve ancak Allah, ey Ehl-i Beyt, sizden her çeşit pisliği, suçu gidermek ve sizi tam bir temizlikle tertemiz bir hale getirmek diler.” ayetini okuduğunu gördüm.

حدثني عبد الأعلى بن واصل قال : ثنا الفضل بن دكين قال : ثنا يونس بن أبي إسحاق ، بإسناده عن النبي – صلى الله عليه وسلم – مثله
…Yunus b. Ebu İshak kendi isnadı ile Nebi’den s.a.a (Ebu Hamra hadisi’nin) mislini rivayet etmiştir.

حدثني أحمد بن محمد الطوسي قال : ثنا عبد الرحمن بن صالح قال : ثنا محمد بن سليمان الأصبهاني ، عن يحيى بن عبيد المكي ، عن عطاء ، عن عمر بن أبي سلمة قال : نزلت هذه الآية على النبي – صلى الله عليه وسلم – وهو في بيت أم سلمة ( إنما يريد الله ليذهب عنكم الرجس أهل البيت ويطهركم تطهيرا ) فدعا حسنا وحسينا وفاطمة فأجلسهم بين يديه ، ودعا عليا فأجلسه خلفه ، فتجلل هو وهم بالكساء ثم قال : ” هؤلاء أهل بيتي ، فأذهب عنهم الرجس وطهرهم تطهيرا ” . قالت أم سلمة : أنا معهم؟ مكانك ، وأنت على خير
…Ömer b. Ümmü Seleme dedi ki: Ahzab suresi 33-cü ayeti; “Ancak ve ancak Allah, ey Ehl-i Beyt, sizden her çeşit pisliği, suçu gidermek ve sizi tam bir temizlikle tertemiz bir hale getirmek diler.” Ümmü Seleme’nin evinde inmişti. Bunun üzerine Rasulullah s.a.a, Fatıma, Hasan ve Hüseyin’i çağırdı onları bir örtü ile örttü. Ali de Rasûlü Ekrem’in arkasında bulunuyordu onu da bir başka örtü ile örttü ve şöyle duâ etti: “Allah’ım bunlar benim ehli beytimdir. Bunlardan pislik ve kötülükleri gider ve onları tertemiz eyle.”

Ümmü Seleme: “Ey Allah’ın Peygamberi ben de onlardan mıyım?” dedi. Rasûlullah s.a.a: “Sen yerinde dur! Sen bana hayırlı kimselerdensin” buyurdu.

حدثنا ابن المثنى قال : ثنا أبو بكر الحنفي قال : ثنا بكير بن مسمار قال : سمعت عامر بن سعد قال : قال سعد : قال رسول الله – صلى الله عليه وسلم – حين نزل عليه الوحي ، فأخذ عليا وابنيه وفاطمة ، وأدخلهم تحت ثوبه ، ثم قال : ” رب هؤلاء أهلي وأهل بيتي
…Sad b. Ebu Vakkas dedi ki: Rasulullah s.a.a kendisine vahiy indiğinde Ali, Fatıma ve oğullarını yanına çağırdı ve “Rabbim! bunlar benim ehlim ve Ehli Beytdimdir” dedi.

Taberi, “Tefsiri et-Taberi”, 19/101-107, Ahzab33-cü ayetin tefsiri

burada geçen hadislerden Aişe’nin hadisini Müslim “es-Sahih”, 4/1883, Sahabenin fazileti kitabı, hadis 2424’de; Ömer b. Ümmü Seleme r.a’ın hadisini Tirmizi “Sünen”, 6/125, Menakıb kitabı, hadis 3787’de; Ümmü Seleme annemizin r.a hadisini Hakim “Müstedrek”, 2/451, hadis 3558’de; sahabe Enes b. Malik’in hadisini Tirmizi “Sünen”, 5/263, Tefsir kitabı, hadis 3206’da; sahabe Ebu Said el-Hudri r.a’ın hadisini Taberani “Mucem es-Sağir”, 1/134-135’de; sahabe Sad b. Ebu Vakkas’ın hadisini Nesai “Hasais”, sayfa 23, hadis 9’da rivayet etmiştir. ayetin tefsiri hakkında Taberi’nin rivayet etmemiş olduğu sahabe ibni Abbas r.a’ın da hadisi vardır ki, bunu da Nesai “Hasais”, sayfa 35, hadis 23’de ve Hakim “Müstedrek”, 3/143-144, hadis 4652’de rivayet etmiştirler. aktardığımız hadislerin hepsinin senedi sahihtir ve hadislerin sıhhatini hem hadis kitaplarının müellifleri (Müslim, Tirmizi ve s.) ve hemde onların kitaplarını tahkik eden muhaddisler (ez-Zehebi, el-Elbani, el-Huveyni ve s.) onaylamıştırlar. isteyenler kitaplar için bıraktığımız linklere tıklayarak ilgili cilt ve sayfa numarasından bunu göre bilirler, biz sözü fazla uzatmamak için buna gerek görmedik.

velhamdulillahi Rabiil alemin.